Haber Merkezi

Mersin’in Gülnar ilçesinde inşaatı devam eden Akkuyu Nükleer Enerji Santrali için kurulan ve santraldeki asıl iş yükünü sırtlayan işçilerin çoğunun çalıştığı şirketler devlete borçlarını ödemiyor.

Sol Haber’den Aslı İnanmışık’ın haberine göre; Santraldeki iki ana yüklenici olan Titan İçtaş ve TSM Enerji adlı şirketlerin borca batık olduğu Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) borçlarını ödemediği öğrenildi. Öte yandan SGK Mersin İl Müdürlüğünün de “dosyayı sümen altı ettiği, herhangi bir işlem yapmadığı, o kapsamdaki dosyaların icra memurları dururken sadece bir şefin sorumluluğuna verildiği” söyleniyor.

Yaklaşık 40 bin işçi de alacaklarından dolayı şirketlerin iflas etmesinden ve kaçıp gideceğinden kaygılı.

2019 yılında üç Rus şirket tarafından Mersin'de kurulan TSM Enerji şirketi, Akkuyu Nükleer A.Ş. ile 2022'de anlaşma imzalamıştı. Akkuyu Nükleer A.Ş.'den yapılan açıklamada, IC İçtaş İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile yapılan sözleşmenin feshedildiği hatırlatılmış ve "Mevcut alt sözleşmeler kapsamında devam eden tüm işler, Ekim 2019'dan bu yana NGS inşaat projesinde yer alan TSM'ye devredilecektir" denilmişti.

TSM'ye bağlı çalışan işçiler sık sık çalışma-barınma koşulları ile eksik ve düzensiz ödenen maaşları nedeniyle iş bırakma eylemi yapmalarıyla gündemde. Ayrıca santralde zehirlenme ve salgın vakalarının yanında iş kazaları ve cinayetleri de yaşanıyor.

Ana firma ise koşullarla ilgili sorumluluk kabul etmiyor, sürekli taşeron şirketlere işaret ediyor.

soL'un edindiği bilgiye göre SGK'nin TSM Enerji'den alacağının 4 milyar lira civarında olduğu bu alacağın yapılandırılmamış ve icrada görünen kısmının 1 milyar 237 milyon 430 bin 320 lira olduğu yönünde.

TİTAN 2 DE BORÇLU, SGK'DEN SES YOK

İşçi alacaklarından kaçmanın bir yolu olarak çok sayıda şirketle karman çorman edilen santral inşaatında bir diğer borçlu oluşum da T2-IC Ortak Girişim A.Ş. "Konsorsiyum" denilen oluşumda IC İçtaş İnşaat,ve Rus TİTAN-2 şirketi ile beraber eşit hak ve yükümlülüğe sahip yüzde 50 hissedarlar. Onların da SGK'ye yüklü miktarda borcu var.

soL'un edindiği bilgiye göre Titan 2-IC İçtaş İnşaat A.Ş'nin de SGK'ye 279 milyon 793 bin 705 lira icralık borcu var.

Adını AKP dönemi zengini İbrahim Çeçen'den alan IC İçtaş'ı şehir hastanesi, tünel, metro olmak gibi aldığı çok sayıda ihaleden biliyoruz.

'İŞÇİLERİN ALACAKLARININ HİÇBİR TEMİNATI YOK'

Patronların Ensesindeyiz Mücadele ve Dayanışma Ağı'nın gönüllü avukatlarından Avukat Derya Demir, SGK'nin milyarlarca lira zarara uğratılmasına ses çıkarılmamasının, SGK’nin şirketlerin hak edişlerine bugüne kadar haciz işlemi yapmamasının kabul edilir bir yanı olamayacağını söyledi.

İki yıldır Akkuyu’da çalışan işçilerle temas halinde olan Demir, sürekli şirketlerin adının değiştiğini söyleyerek, "İşçilerin tazminatlarının akıbetini kestiremiyoruz. O kadar keyfi uygulamalar yapıyorlar ki işçilerin alacaklarının hiçbir teminatı yok. Örneğin iş hukukunda alt işverenlerin sürekli değişmesi durumunda asıl işverenlerden işçilik alacaklarının tahsili mümkünken burada taşeronda çalışan işçilerin asıl işverenleri de değişiyor" diye konuştu.

İşçilerin "Tazminatlarımız yanmasın" anlayışıyla kölelik şartlarına ses çıkarmadığını hatırlatan Demir, milyarlarca lira borcu olan bu şirketlerin kaçıp gitmesi halinde SGK'nin büyük zarara uğramasının yanında binlerce işçinin de tazminatsız bir şekilde ortada kalacağını vurguladı.

'BORÇ SÜMEN ALTI EDİLİYOR, SORUŞTURMA AÇILMALI'

Borçların gizlendiğini de belirten Derya Demir SGK'de sorumlu olan kişilerle ilgili soruşturma açılması gerektiğini ifade ederek şunları söyledi: “Emeklilerin SGK üzerinde bir yük olduğunu söylemeye utanmayanların böylesine büyük bir alacağın neden tahsil edilmediğini, şirketlerin Akkuyu Nükleer A.Ş’deki hak edişlerine neden haciz konulmadığını, buna neden ses çıkarılmadığını açıklamaları gerekiyor. Mersin SGK İl Müdürlüğü'nde icra memurları yerine bu çaptaki dosyaların sadece bir şefe teslim edildiği, sadece bir kişiye zimmetlendiği ve işlem yapılmayacağına dair talimat verildiği iddialarıyla karşı karşıyayız. Bu şekilde icra memurlarının yetkileri ellerinden alınarak, SGK'nin milyarlarca liralık alacağı sümen altı mı edilmeye çalışıyor? Bu iddiaların doğru olmadığının acilen soruşturulması gerekiyor. Bu alacakların tahsil edilmemesi, yurttaşların Anayasa ile güvence altına alınmış sosyal güvenlik hakkını yerine getirmekle görevli bir kurumun milyarlarca lira zarara uğratılması demek."

SGK AKKUYU İÇİN DE ADIM ATACAK MI?

Şu sorular yanıt bekliyor: Akkuyu’ya icra takibi yapıldı ancak başlatılan haciz durduruldu mu, durdurulduysa kim(ler)in talimatıyla?

Akkuyu'ya en son ne zaman SGK denetmenleri gitti?

Mersin SGK İl Müdürü'nün borçlardan haberi yok mu, varsa neden gündeme getirmiyor?

Aylardır neden icra işlemi yapılamıyor?

 Yetkili olması gereken icra memurları dosyalardan el çektirilip tüm dosyalar bir şefe mi zimmetlendi?

Şirketlerin SGK dosyalarının merkezi Gülnar SGM'den neden Silifke SGM olarak değiştirildi?