Haber Merkezi

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı rapora göre, 2025 yılı Temmuz ayı son 55 yılın en sıcak temmuz ayı olarak kayıtlara geçti.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün sayfasındaki 2025 Temmuz ayı meteorolojik kuraklık haritaları incelendiğinde Türkiye'nin çok ciddi anlamda bir kuraklık yaşadığını gözler önüne serildi.

MERSİN’DE KURAKLIK YÜZDE 65 SEVİYELERİNDE

Temmuz ayında şiddetli kuraklık etkisinde olduğu görülen Mersin’in, kuraklık oranı yüzde 55 olarak hesaplandı. Şehirde sinyal veren durumunun Mayıs- Temmuz aralığındaki 3 aylık değerlendirme de aynı kategoride yer aldığı görüldü. Söz konusu dönemde kentte kuraklık oranı yüzde 60 seviyelerinde ölçüldü. Mersin 9 aylık haritada da yine kuraklık etkisindeki iller arasında yer aldı. Söz konusu dönemde kentte kuraklık oranı yüzde 63,5 oranında oldu. Meteoroloji Genel Müdürlüğü Temmuz ayı kuraklık haritasının 12 aylık değerlendirmesinde ise kentin kuraklık oranı yüzde 65 seviyelerinde ölçüldü.

“SU KAYNAKLARIMIZIN KULLANIM VERİMLİLİĞİNİ VE TASARRUFUNU ARTIRMALIYIZ”

Mersin’e bir kuraklık uyarısı da Ticaret Borsası Başkanı Ö. Abdullah Özdemir’den geldi. “Su kaynaklarımızın kullanım verimliliğini ve tasarrufunu artırmalıyız” başlığıyla yazılı bir açıklama yapan Özdemir, herkesi sorumluluk hissederek üzerine düşeni yapaya çağırdı.

Birleşmiş Milletlerin (BM) sürdürülebilir kalkınma amaçları kapsamında belirlenen “Temiz su ve sanitasyon” başlığı altında su stresi ve su kullanım verimliliğinin önemli alt başlıklar arasında yer aldığını aktaran Özdemir, “Bu çerçevede BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), ‘Su stresi düzeyindeki ilerleme’ ve ‘Su kullanım verimliliğindeki değişime ilişkin ilerleme’ raporları ile bu başlık kapsamındaki çeşitli gelişmeleri dönemsel olarak yayınlamaktadır.

TÜRKİYE’NİN SU STRESİ SEVİYESİ YÜKSELDİ

İlgili raporlarda su stresi düzeyi; kaynaklardan çekilen tatlı suyun, mevcut yenilenebilir tatlı su kaynaklarına oranı olarak ölçülmektedir. 2015-2021 döneminde küresel su stresi seviyesi yüzde 2,8 artarak yüzde 18,1 düzeyinden yüzde 18,6 seviyesine çıkmıştır.

Buna karşın Türkiye’nin 2015 yılında yüzde 39,9 olan su stresi seviyesi yüzde 8,8 artarak yüzde 43,4’e yükselmiştir. Dolayısıyla ülkemiz, hem küresel su stresi seviyesinin üzerinde yer almakta hem de su stresi seviyesindeki artış hızı, küresel düzeydeki artışın yaklaşık üç katına ulaşmaktadır” dedi.

EKONOMİK ÇIKTI ÜRETMEK İÇİN DAHA AZ SUYA İHTİYAÇ DUYULMAKTA

FAO raporlarında su kullanım verimliliğinin, birim su ile elde edilen çıktı üzerinden hesaplandığını anımsatan Başkan Özdemir, “Buna göre, 2015 yılında 17,4 USD metreküp olan küresel verimlilik, yüzde 19,3 artarak 20,8 USD metreküp düzeyine çıkmıştır. Dolayısıyla küresel ölçekte, 2015’e kıyasla ekonomik çıktı üretmek için daha az suya ihtiyaç duyulmaktadır.

Türkiye açısından incelendiğinde ise 2015-2021 döneminde su kullanım verimliliği yüzde 27,6 artarak 12,8 USD metreküp seviyesinden 16,4 USD metreküp düzeyine yükselmiştir. Ülkemizin su kullanım verimliliğindeki artış hızı dünya ortalamasının üzerinde olmasına rağmen, değer olarak dünya ortalamasının yüzde 27 altında kalmaktadır.

“TÜRKİYE’NİN ÖNEMLİ BİR BÖLÜMÜ SU STRESİ AÇISINDAN ‘YÜKSEK RİSKLİ’ VE ‘OLDUKÇA YÜKSEK RİSKLİ’ KATEGORİDE YER ALMAKTA”

Dünya Kaynakları Enstitüsü’ne (WRI) göre Türkiye’nin önemli bir bölümü su stresi açısından ‘yüksek riskli’ ve ‘oldukça yüksek riskli’ kategoride yer almaktadır. WRI’nın 2040 yılı öngörüsüne göre ise ülkemizin hemen hemen tamamı ‘oldukça yüksek riskli’ su stresi yaşayacaktır. Başka bir ifadeyle, bu öngörü ülkemizin su fakiri olma yolunda ilerlediğine işaret etmektedir. Dünya Bankası’na göre ülkemiz, dünyanın tatlı su kaynaklarının yalnızca yüzde 0,5’ine sahiptir. Türkiye’nin su ihtiyacı her geçen gün artarken, ülke genelinde 10 aylık su yılı yağışları son 52 yılın en düşük seviyesine inmiştir.

Ayrıca, 2030 yılında ülkemizin su kaynaklarının yüzde 20 azalması ve nüfusun yüzde 10 artması öngörülmektedir.

“İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ NEDENİYLE MARUZ KALDIĞIMIZ SU STRESİNİ TAMAMEN ENGELLEMEMİZ MÜMKÜN OLMAYABİLİR”

İklim değişikliği nedeniyle maruz kaldığımız su stresini tamamen engellememiz mümkün olmayabilir. Ancak olası etkilerini doğru tespit ederek, bu tespitler doğrultusunda gerekli politikaları oluşturmak elimizdedir. Bu kapsamda FAO; hassas sulama sistemlerinin yaygınlaştırılmasını, iklime dayanıklı ürün kullanımını, ekim ve sulama teknolojilerinin geliştirilmesini, dolaylı olarak su kaynaklarını koruyan gıda israfının ve kayıplarının en aza indirilmesini, sanayi süreçlerinde su tasarrufu sağlayan teknolojilerin benimsenmesini ve su dağıtım sistemlerinde sızıntı tespit teknolojilerinin kullanılmasını önermektedir.

“DESTEKLERDEN DAHA GENİŞ KESİMLERİN YARARLANMASINA YÖNELİK MEKANİZMALARIN GÜÇLENDİRİLMELİ”

Devletimizden beklentimiz, bu adımların uygulamaya geçirilmesini sağlayacak teşvik ve desteklerden daha geniş kesimlerin yararlanmasına yönelik mekanizmaların güçlendirilmesidir.

Ancak su kısıtı konusu aynı zamanda toplumsal farkındalık gerektirmektedir. Oysa bu hassasiyet toplumumuzda yeterince oluşmamıştır. Bu doğrultuda, bireysel olarak da her birimize sorumluluk düşmektedir. Başta genç nesillerimiz olmak üzere tüm toplumumuzun; su kaynaklarının korunması, su tasarrufunun artırılması ve suyun verimli kullanımı konularında bilinçlendirilmesi amacıyla yürütülen çalışmaların artmasının faydalı olacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.