Haber Merkezi

Skandallarla ve belirsizliklerle sürekli gündemde olan, Mersin'de yapımı süren Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) inşaatında çalışan şirketler devlete borçlarını ödemiyor.

soL Haber’den Aslı İnanmışık’ın haberine göre;  Akkuyu'da çalışan ve çalışmakta olan iki ana yüklenici olan Titan İçtaş ve TSM Enerji'nin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) borçlarının Mersin Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü tarafından sümen altı edildiğini daha önce soL gündeme getirmişti. Buna göre milyarlarca lira borca rağmen dosyalar aylardır bekletiliyordu.

SGK BORCU İÇİN ÖNCE HACİZ UYGULANDI SONRA KOMİSYON KARAR ALDI

Şirketlerden birinin SGK borcuyla ilgili yeni bir gelişme yaşandı. Titan İçtaş'ın taşeronu olarak Mersin'deki Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nde 2019'dan beri faaliyet gösteren Peker Emlak İnşaat'ın SGK'ya olan borcu üzerine mallarına önce haciz konulduğu ardından yasaya aykırı şekilde bu haczin kaldırıldığı ortaya çıktı. Şirketle ilgili borcun talep üzerine Mersin SGK İl Müdürü'nün imzasıyla kaldırıldığı öğrenildi. Haczin kaldırılması talebinde bulunan kişininse daha önce Peker Emlak'ta Proje Koordinatörü olarak çalıştığı belirlendi.

“SÜRECİN BÖYLE İŞLEMESİ NORMAL DEĞİL”

soL'un edindiği belgeye göre, Peker Emlak'la ilgili komisyon kararı 19 Haziran'da verildi.

Akkuyu'daki işçiler arasında yaygın örgütlülüğe sahip olan Patronların Ensesindeyiz (PE) ağının avukatlarına göre sürecin böyle işlemesi hukuka aykırı: “6183 Sayılı Kanun Kapsamında Kurum Alacaklarının Takip İşlemleri 2024/12 sayılı genelgede açıkça tarif edilmiştir. Buna göre kurum alacaklarının korunması amacıyla düzenlenen maddelere bakıldığında tecil talebinin değerlendirilmesi ve karar alınması konusunda da usulsüz yapılan işlem dikkat çekmektedir. Yasaya göre sosyal güvenlik il müdürlüğü tarafından yapılacak tecil işlemi il müdürü, il müdür yardımcısı veya merkez müdürü, sorumlu icra memuru ve icra memurundan oluşan komisyon tarafından karar bağlanır. Ancak elimizdeki kararda icra memuru yerine şefin imzası bulunuyor."

“SORUŞTURMA AÇILMALI”

Patronları Ensesindeyiz Platformu gönüllü avukatları uzun süredir Akkuyu işçilerinin mücadelesi ve hak kayıpları yaşamaması için inşaat sahasında yaşananları takip ediyor ve patronların her adımından haberdar olmaya çalışıyor. Görüşlerine başvurduğumuz avukatlar, "İşçilerin maaşlarını, tazminatlarını gasp eden patronlar Sosyal Güvenlik Kurumu'nun alacaklarını da gasp etme peşinde, kurum yetkilileri ise patronların hizmetinde tüm hukuku rahatlıkla çiğneyeceklerini düşünüyorlar. Ancak buna seyirci kalmayacağımızı belirtmek isteriz" diyor. SGK uzmanı avukatlar alınan komisyon kararına karşı soruşturma açılması gerektiğini ifade ediyor.

Avukatlar konuyla ilgili soruşturma başlatılması gerektiğine dikkat çekiyor.

'NASIL BİR TESPİT YAPILDIĞI BELLİ DEĞİLKEN, 6 PARSEL ÜZERİNDEKİ HACİZ KALDIRILARAK BAŞKA TAŞINMAZ ÜZERİNE HACİZ KONULUYOR'

PE gönüllü avukatlarından Av. Derya Demir'e göre, yapılanlar bu açık hukuka aykırılıkla da bitmiyor. Borçlu şirket Peker Emlak’ın bazı taşınmazlarına konulan haciz, yalnızca başka birinin talebiyle "muvafakat alınmadan ve kıymet takdiri yapılmadan" usulsüz şekilde kaldırılıyor. Ona karşılık nasıl bir tespit yapıldığı anlaşılmadan 6 parsel üzerindeki haciz kaldırılarak başka taşınmaz üzerine haciz konuluyor.

Demir şunları söylüyor: “Burada yine 2024/12 Sayılı genelgeye bakıyoruz:  Tecil işlemlerinde teminat olarak taşınmaz gösterilmiş ise değer tespitlerinde;  Sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde yetkilendirilmiş değerleme uzmanları veya değerleme şirketleri tarafından düzenlenen raporlar, Ticaret, Sanayi ve Deniz Ticaret Odaları ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları veya bunların bağlı olduğu birlik yönetimlerince bilirkişilik, eksperlik ve hakemlik yapma yetkisi verilenler tarafından düzenlenen raporlar,

Bankalar ve sigorta şirketleri tarafından yaptırılan değer tespit raporları, mahkemeler veya icra daireleri tarafından yaptırılan değer tespit raporları, kurum teknik personeli tarafından düzenlenen raporlar esas alınır.

Yukarıdaki 1'inci, 2'nci ve 3'üncü sırada sayılan raporları düzenleyen kişilerin yetki veya ruhsat belgelerinin 4'üncü sırada sayılan raporları düzenleyen kişilerin ise görevlendirme yazılarının rapora eklenmesi zorunludur. Söz konusu değerleme raporlarından, tecil başvurusunda bulunulan yıl veya bir önceki takvim yılı içerisinde düzenlenmiş raporlar kabul edilecektir. Tecil işleminde kurum alacağına karşılık teminat olarak gösterilen malların değer tespiti için düzenlenen bilirkişi raporlarında malın niteliği, satış kabiliyeti, birim değeri, gayrimenkul ise konumu, kullanım alanı, tapu bilgileri, üzerinde işgal veya tapuya şerh edilmemiş yapıların bulunup bulunmadığı gibi imar durumunu belirleyici hususlar ile piyasa analizleri, inşaat özellikleri ve diğer faktörlerin yer alıp almadığına dikkat edilecek, ayrıntılı olarak düzenlenmemiş yalnızca değerini belirtir şekilde düzenlenen ve bilirkişinin uzmanlık alanına girmeyen raporlara itibar edilmeyecektir. Bu nedenle, gayrimenkullerin değer tespitine ilişkin bilirkişi raporlarında önerilen hususlarda tereddüt edilmesi veya şüpheye düşülmesi hâlinde başka bir bilirkişi raporu istenebileceği gibi, Kurum teknik personeline de değer tespiti yaptırılabilecektir."

“KURUM ALACAĞI NE ŞEKİLDE VE HANGİ DAYANAKLA GARANTİ ALINDI?”

Derya Demir şöyle devam ediyor: “Peki Mersin SGK İl Müdürlüğü bunları temin etmiş midir? Kaldırılan hacizler yerine haciz konulan taşınmazların değeri borca yetmekte midir? Teminat değişikliğinde en önemli şey kurum alacağının garanti altına almaktır. Bu işlemde kurum alacağı ne şekilde ve hangi dayanakla garanti alınmıştır?

Mevzuat çok açıkken, haciz konulan taşınmazların kıymet takdiri yapılmaksızın, kağıt üzerinde, genelgeyi yok sayarak hiçbir somut bir belge olmadan kamu zararı oluşmayacağı kanaatine nasıl ulaşılmıştır?"

'GENELGE KURULAN KOMİSYONA TAKTİR YETKİSİ VERMİYOR, GÖREVİ KÖTÜYE KULLANANLAR HAKKINDA SORUŞTURMA BAŞLATILMALI'

Demir'e göre, genelge kurulan komisyona taktir yetkisi vermiyor. Aksine taşınmazların teminat olarak gösterilmesi halinde rapor düzenlemeye yetkili kişilerden, somut, objektif, teknik ve bilimsel raporların varlığını istiyor. Demir şunları söylüyor: “Peker Emlak İnş. Tic Ltd. Şti’nin ayrıcalığını, Peker Emlak’ta proje koordinatörü olarak bilinen birinin soyut beyanına güvenilmesinin sebebi nedir? Sıradan bir yurttaşın bu talebi direk ücra memurunun önüne düştüğü anda reddedilecekken bu haciz kaldırma kararının dayanağının karara imza atanlar tarafından derhal açıklaması dosyanın acilen denetlenmesi ve görevi kötüye kullananlar hakkında soruşturma başlatılması gerekmektedir."

26 YIL ÖNCE KURULAN ŞİRKET

Merkezi İstanbul'da bulunan şirket 26 yıl önce kuruldu. Şirketin internet sitesinde "geçici olarak kullanılamıyor ya da yeni siteye taşındı" uyarısı var. Ancak sosyal medya hesaplarında paylaşılan site bu.

Firma okul inşaatı gibi bazı kamu projelerinde de yer aldı. Antalya Aksu Devlet Hastanesi de bunlardan biri. Şirket, tartışmalı Fikirtepe Kentsel Dönüşüm projesine de dahil oldu.

Ayrıca Fenerbahçe Spor Kulübü ile Peker İnşaat arasında 2023'te Fenerbahçe Petrol Ofisi Kadın Futbol Takımının forma kol sponsorluğu anlaşması imzalandı. Törende konuşan Peker İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Peker, "Sponsorluğu sadece bir işbirliği değil aynı zamanda bir misyonun taahhüdü olarak görmekteyiz" demişti.

Kasım 2024 Peker Emlak İnşaat, Haber Global kanalının da sponsorluğunu üstlendi.

Peker Emlak İnşaat, Titan İçtaş'ın taşeronluğunu 2 Eylül 2019'da aldı. Daha önce işçileri tazminatsız işten atmalarıyla da gündem olmuştu.

İçtaş ayrıldığı için Peker Emlak İnşaat'ın da Kasım 2024 itibariyle Akkuyu'dan ayrıldığı söyleniyor ancak bu şirketin santralde herhangi bir işi kalıp kalmadığı net değil.