Haber Merkezi

Çukurova’da Turunçgil Kesim ve İhracat Tarihleri Belirleme Komisyonu tarafından 27 Eylül’de erkenci mandalina kesim tarihi açıklandıktan bir gün sonra elçiler 9 gün greve gitti. Dünya Gazetesinden Mehmet H. Gülel’in haberine göre; erkenci mandalinanın hasat olgunluğuna erişen ürünler, 9 gün hasat edilmediği için bazı ürünlerin raf ömrünü kaybetti. Bunun sonucunda bahçede mandalinanın fiyatı 3 ile 5 lira kadar düştü. Toplanamayan bu ürünler de dalında kaldı ve ucuz fiyatlarla piyasaya girdi. Fakat bazı üreticiler, geç çıkan mandalina çeşitlerine de düşük fiyat verildiğini aktarıyor.

“GREV NEDENİYLE ERKENCİ MANDALİNA GİBİ ÜRÜNLERİN HASADI 9 GÜN GECİKTİ”

Yevmiye fiyatlarının resmiyette 1000 lira olduğunu kaydeden Adana Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, elçiler ile yapılan protokol ile 31.12.2025 tarihine kadar söz konusu fiyatın devam edeceğini, ancak buna sadık kalınmadıklarını belirtti.

Günlük olarak asgari ücretin brüt 26’da 1’ini verdiklerini aktaran Doğan, bunun daha önce 30 olduğunu, geçen yıl 26’ya indiklerini iletti. Ağustos ve eylül ayında meyve kesimi döneminde ürünün az olmasından dolayı elçilerin grev yapmadığına dikkat çeken Doğan, “O dönemde işçiler yüzde 20 kapasiteyle çalışıyorlardı. Erkenci mandalinada kesim tarihi açıklanması ve nar hasadının başladığı tarih aynı döneme denk geldi. İşçiye ihtiyacının yüksek olduğu dönemde grev yapıldı. Elçiler birletişler ve işçiyi işe çıkarmadılar. Erkenci mandalina gibi ürünlerin hasadı 9 gün gecikti. Bugün biz 35 gündür hasat yapıyoruz ve bu süre içinde 9 gün çok büyük bir zaman dilimini kapsıyor. Bu sürede hasat edilmesi gereken tonlarca ürün hasat edilmedi” dedi.

“ÇUKUROVA’NIN KADERİYLE OYNANIYOR”

Önümüzdeki 15 günden sonra işçi bakımından piyasanın rahatlayacağını ifade eden Doğan, ancak erkenci meyvenin ağaçta kaldığını açıkladı. Yapılan grev ile Çukurova’nın kaderiyle oynadığını söyleyen Doğan, yetkililerin de hiçbir aksiyon almadığı­nı aktardı. Erkenci mandalina fiyatlarının bahçede kilogramının 3 ile 5 lira arasında değiştiğine vurgu yapan Doğan, “Biraz daha ortanca ola­rak ifade edilen mandalinanın kilogramı ise 8 ile 10 lira arasında bulunuyor. Portakalın kilogramı şu an 27 ile 32 lira arasında değişiyor. Greyfurt ise kilogramı 25 ile 30 lira arasında yer alıyor” diye konuştu.

“MEYVE PİYASAYA SÜRÜLMEDİĞİ İÇİN BİRİKTİ”

Erkenci mandalinanın fiyatı böyle olmasının bir diğer nedeninin ise soğuk havalardan çok etkilenmemesinden kaynaklandığına değinen Doğan, bu yıl geç çıkan mandalina rekoltesinin ise az olduğunu bildirdi. Kasım ayından sonra fiyatlarda yükselme beklediklerini aktaran Doğan, “Nedeni ise diğer mandalina çeşitlerinin az olması ve o dönemde işçi sorununun ortadan kalkması. İşçi olmadığı zaman piyasaya ürün arzının az olmasından dolayı normalde fiyatlar yükseliyor. Ancak şu anki fiyatın işçiyle bir ilgisi yok. Nedeni ise meyvenin çokluğu, hayvanın sıcaklığı, meyvenin birikmesi ve yurtdışına gitmesi gereken meyvenin raf ömrünü kaybetmesinden kaynaklanıyor. Erkenci mandalinada bir ay önce yurtdışına gidecek meyve 9 gün engellendi. Eğer o meyveler piyasaya ve yurtdışına gitseydi, arkasından gelen meyvelerin de fiyatı biraz yükselebilirdi. Birikince de hepsini birden toplama şansı da yok” ifadelerini kullandı.

GREV ÜRETİCİYE ZARAR VERDİ

“Elçilerin grev yapmasaydı meyvelerin çoğu dalında kalmayacaktı ve arkası da açılacaktı” diyen Doğan, elçilerin eylem yapması sonucunda çiftçinin zarar gördüğünü vurguladı. Şu an mandalina hem para etmediğini hem de ağaçta kaldığını belirten Doğan, “Erkenci mandalinanın ağaçta kalması, ucuz olması, rafta kalmasının tek sebebi elçilerin haksız yere eylem yapması ve protokol uymamasından kaynaklanıyor. Yine o dönem nar hasadının da başlaması olması işçi bulmakta zorlandı. Ancak bir ay sonra işçiler boşa çıkacak. Bunun nedeni ise soğan, patates, fındığa giden işçilerin dönmesi ile işçi sayısı artacak. Yaklaşık 15-20 gün sonra da erkenci meyvelerin bitecek. Narenciyede işçi sorunu ekim ve kasım aylarında yaşanıyor. Bu aylardan sonra işçi sorunu bitiyor. İspanya ve Portekiz hasat döneminde diğer ülkelerden işçi getiriyorlar. Biz de Türk Cumhuriyetlerinden işçi getirerek ve bunlara yerleşim alanının dışında prefabrik ve konteyner evlerle sosyal donatı alanı kurulabilir” dedi.

DİĞER MEYVELER DE SOĞUKTAN HASAR GÖRDÜ

Bu yıl bölgede meyvenin az olduğunu bildiren Doğan, sadece erkenci grupların miktarında biraz fazlalıkta yaşandığını iletti. Bu fazlalık ise elçilerin grev yapmaması halinde sıkıntı yaşanmayacağını belirten Doğan, “Bu yıl soğuktan dolayı erkenci meyve dışında diğer meyveler hasar gördü. 9 günlük grev olmasaydı bu süreçte erkenci meyvelerin çoğu piyasaya girecekti. Bugün mandalina kalitesine ve boyutuna göre fiyatı 3 ile 10 lira arasında değişiyor. Küçük boy meyveler ise hiç alınmıyor. Satsuma mandalina 10 lira civarında bulunuyor. Geç çıkan limonlar 40 ile 45 lira arasında bulunurken mayer limonların fiyatı ise 30 lira seviyesinde bulunuyor” diye konuştu.