HEDİYE EROĞLU

Türkiye siyasetinin duayen isimlerinden Murat Karayalçın’ın yönetim kurulu başkanlığını yaptığı Yerel Reform Girişimi Derneği’nin düzenlediği “Konut Hakkı ve Belediyelerin Sürdürülebilir Konut Politikaları” başlıklı Yerel Reform Buluşmasının son durağı Mersin oldu. Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen panele katılım düşük kalırken, uzmanlar konut sorununu çözümüne ilişkin önerilerini sundular.

“MERSİN’DE GEÇMİŞTEN KALAN BİNALARDA BÜYÜK BİR KRİZ VAR”

Buluşmanın açılışında konuşan Yenişehir Belediye Başkanı Abdullah Özyiğit, “Konut sorununu çözümü için yerel yönetimlere büyük sorumluluk düşüyor, onlar bu konuda sorumluluk almak zorunda çünkü konut sorunu sadece ekonomi ile izah edilebilecek bir konu değil aynı zamanda sosyal bir meseledir. Yerel düzeyde sürdürülecek adil konut politikaları sadece konut üretmekte kalmaz sağlıklı yaşam alanlarının da önünü açar. 

Gelişme alanlarımızda sağlam zeminler üzerine inşa edilmiş düşük yoğunluklu binalar mevcut. Ancak geçmişten kalan binalarda ise büyük bir kriz

Bu bölgedeki eski konut yapısının süratle dönüşüme tabi tutulması gerekiyor. Bunun için de çok güçlü bir siyasi irade ve işbirliği kaçınılmaz.

İlçenizde bu hareketi gerçekleştirmeye kalksanız bile sizi destekleyecek Büyükşehir Belediyesindeki hakimiyet, bakanlık onayları sizin bu gelişime katkı sunmanızın önünü açıyor ya da kapatıyor. Eğiriçam Mahallemizde 34 hektarlık bir alanda gerçekleştireceğimiz dönüşüm ben göre geldim ilk dönem sunuldu bakanlığa. Ama tam 6 yıldır bakanlıkta beklemekte bu proje.

Gecikmenin sadece kağıt üzerinde kalan planlara değil binlerce insanın yaşam hakkını da etkilediğini hatırlatmak isterim.

Kentimizde sosyal konut ihtiyacını, afetlere dayanıklı yapı ihtiyacını, kentsel dönüşümde halkın katılımı önceleyen bir yaklaşımı benimsiyoruz. 

Bilimden uzaklaşıldığında sadece plansız kentler değil, güvensiz yaşam alanları ortaya çıkar ve kentimizin bir bölümünde bu sorunu acı bir şekilde yaşamaktayız. Bu nedenle attığımız her adımda bilimsel gerçekliği temel alıyoruz ve onun üzerinde yükseltme çabasındayız” dedi.

“YEREL YÖNETİMLER KATALOGU GELİŞTİRİYORUZ”

Daha sonra söz alan Murat Karayalçın da, ilk olarak Yerel Reform Girişimi Derneği’nin çalışmalarına değindi. “Dernek olarak belediye seçimlerini birinci yılında Anakara Büyükşehir Belediyesi ile yaptığımız bir toplantıda çok önemli iki karar aldık” diyen Karayalçın, “Birincisi; dernek olarak her yıl yerel yönetimlerle ilgili olarak idari, mali, hukuki, fiziki ya da buna benzer hangi olaylar yaşanmışsa, onları tek tek kaydetme. Yani bir tür yerel yönetimler katalogu geliştireceğiz dedik. Çünkü yaşadığımız olayın ağırlığını unutabiliyoruz.

“HER GÜN YEREL YÖNETİMLERLE, BELEDİYE BAŞKANLARI İLE İLGİLİ ÇOK CİDDİ SORUNLAR YAŞANIYOR. HER VAKAYI SAPTAYACAĞIZ”

Türkiye’nin en büyük kentinin belediye başkanının 35 yıllık diploması elinden alındı ve o kişi aynı zamanda tutuklandı. Ve bu kişi aynı zamanda CHP’nin cumhurbaşkanı adayı. Bu olay bir den bire sıradanlaştı. Bunun yaşanmış olması bile başlı başına Türkiye belediyeciliği, demokrasisi için çok ciddi bir sorun. 2025’de 17 belediye başkanı görevinden alındı, 13 -14’üne kayyum atandı. Her gün yerel yönetimlerle, belediye başkanları ile ilgili çok ciddi sorunlar yaşanıyor. Bunları kaydedeceğiz. Her vakayı saptayacağız.

İkinci olarak parti ayrımı yapmaksızın belediyelerin bir bütün olarak başarılarını ölçmek istiyoruz. Bir endeks üzerinde çalışıyoruz. Belediyecilik Genel Endeksi, dedik buna” diye konuştu.

“BİR BELEDİYEYE KENTSEL DÖNÜŞÜM İÇİN 6 YILDIR İZİN VERİLMİYORSA BU PARTİZANLIĞIN DİK ALASIDIR”

Daha sonra Yenişehir Belediyesi’nin Eğriçam Mahallesi kentsel dönüşüm projesin 6 yıldır bakanlıkta beklemesini eleştiren Karayalçın, “Mersin’de Yenişehir Belediyesince Eğriçam Mahallesinde 34 hektarlık bir alan için kentsel dönüşüm girişiminde bulunulmuş, belediye meclisi karar vermiş, gözüne kestirmiş, ‘ben bunu yapıp tamamlayabilirim’ demiş. Bana göre bir belediye için en önemli unsurlardan birisidir bu, bir belediye başkanının, meclisinin gözüne kestirmesi, ‘ben bunu yapacağım’ demesi. Ama yapamıyor. 6 yıldır izin verilmiyor.

Sayın Çevre ve Şehircilik Bakanı, cumhurbaşkanı da konuşmalarının her defasında ‘bu parti işi değil, gelin kentsel dönüşümü hep birlikte yapalım’ diye açıklamalarda bulunuyorlar. Bu iş parti işi değil ise ne? Bu engelleme particilik değilse bunu nasıl adlandırabiliriz? Bir belediyeye kentsel dönüşüm için 6 yıldır izin verilmiyorsa bu partizanlığın dik alasıdır. Bunun da hemşeriler tarafından tepkiyle karşılanması gerekmektedir.

TÜRKİYE KONUT BUNALIMI YAŞIYOR

Türkiye 1980’lerde çok ağrı bir konut bunalımı yaşamıştı. Türkiye’nin bugünde konutla bağlantılı olacak tüm konularda yeni bir bunalımın eşiğinde olduğunu, hatta eşiğinde değil tam içinde göbeğinde olduğunu gördüğümü ifade etmek isterim. TÜİK’in Nisan ayı verilerine göre enflasyonun temel kaynağını konut olduğu ortaya kondu. Sayın maliye bakanı bun sık sık dile getiriyor. Konut sorunun çözülmesi sağlanmadan enflasyonun düşürülemeyeceğini söylüyor. Cumhurbaşkanı, Kızılay genel kurulunda bunun bir başka şekliyle ele alınması gerektiğini ortaya oydu. Kentsel dönüşüm konusunda yeni bir atılım yapacaklarını ifade etti.

Bu açıklamalar Türkiye’nin konutla ilgili ne kadar ciddi bir sorunla karşı karşıya olduğunu ortaya koyuyor. Bu sorunun bir toplumsal bunalıma dönüşmemesi için Türkiye’nin merkezi ve yerel yönetimlerinin çok ciddi bir şekilde işbirliğine girerek çözüm üretmesi gerekmektedir.

Türkiye’de devlet dar gelirli, orta- orta alt gelirli yurttaşlara sosyal konut üretilmiyor, kiralık konutta üretilmiyor. Devlet becerip de bunu yapamıyor. Özel sektör eliyle de konut piyasasında sadece zenginler için üretim yapılıyor. Ülkenin insanlarının yüzde 65’ini dışarıda bırakan çarpık bir piyasa var. Üstelik yüzde 35’e hitap eden bu piyasada fiyatlar keyfi bir şekilde oluşturuluyor” diye konuştu.